Κάποτε ήταν 300 και αντιστάθηκαν στους παντοδύναμους Πέρσες. Ο Ξέρξης είχε θεοποιήσει τον εαυτό του, θεωρώντας ότι μπορεί χάρη στον πολυάριθμο στρατό του να επιβάλει την εξουσία του και να υποδουλώσει τους λαούς. Η ματαιοδοξία και υπεροψία του τιμωρήθηκε όμως οικτρά από τους 300. Η πανωλεθρία του περσικού στρατού στις Θερμοπύλες στοίχισε πολύ ακριβά στον Ξέρξη, που διέκοψε εσπευσμένα τις πολεμικές επιχειρήσεις.
Η ιστορία όμως λένε ότι επαναλαμβάνεται. Τότε ήταν 300 στις Θερμοπύλες, τώρα ήταν 33 εδώ στη Νάξο. Πολύ λίγοι για να αντιμετωπίσουν τις ορδές των συμπολιτών τους, πολλοί από τους οποίους άκριτα και αβασάνιστα διαμόρφωσαν άποψη ή ενστερνίστηκαν έτοιμη την «αλάθητη» άποψη των τοπικών αρχόντων για το τι είναι καλό για τη Νάξο και την ποιότητα της ζωής μας. Για το τι είναι λογικό και τι υπερβολικό. Και αντιστάθηκαν με μοναδικό όπλο τους το δικαίωμα προσφυγής στα δικαστήρια, φτάνοντας ως το Συμβούλιο της Επικρατείας. Θυσίασαν χρήματα, χρόνο και ψυχικές δυνάμεις και κοινωνικές σχέσεις ακόμη για να διατρανώσουν την αντίθεσή τους για το λιμάνι, αυτό που πίστευαν ότι ήταν λάθος να γίνει σε τέτοιο μέγεθος γιατί θα ζημιώσει ανεπιστρεπτί το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής μας. Η άποψή τους και η ορθότητα των ενεργειών τους θα κριθεί από την ιστορία, όμως σε πρώτη φάση θα πρέπει να νιώθουν δικαιωμένοι, αφού το Συμβούλιο της Επικρατείας συναισθάνθηκε την αγωνία και ευαισθησία αυτών των λίγων και αγνόησε τις κραυγές των χιλιάδων.
Προς τους 33 (ή τους 30) ή τους πολύ περισσότερους
Χωρίς να σημαίνει ότι συμφωνώ απόλυτα ή μερικώς με τον αγώνα σας, οφείλω να εκφράσω το θαυμασμό μου και τη συμπαράστασή μου για τις δύσκολες στιγμές που βιώνετε τελευταία - εννοώ την άδικη κατακραυγή και την προσπάθεια περιθωριοποίησής σας από μερίδα συμπολιτών μας.
Μπράβο σας! Είχατε το θάρρος της γνώμης σας, ενεργήσατε ανιδιοτελώς, υποστηρίξατε την άποψή σας με σθένος μέχρι τέλους κι αντέξατε στις ισχυρότατες πιέσεις που δεχθήκατε. Αν μη τι άλλο, ο αγώνας σας θα αποτελέσει χρήσιμο παράδειγμα για κάθε δημοκρατικό πολίτη της Νάξου, για τη νέα γενιά του νησιού μας, θα μας αφυπνίσει από την απάθειά μας και θα εξασφαλίσει την ελπίδα ότι στο εξής όσοι σχεδιάζουν το δικό μας μέλλον θα επιδεικνύουν μεγαλύτερη ευαισθησία. Το τελευταίο θα είναι μάλιστα η μεγαλύτερη δικαίωση του αγώνα σας και παρακαταθήκη για το μέλλον.
Ευθύνες για το πάγωμα της επισκευής του λιμανιού
Εξαιτίας της αδικαιολόγητης σιγουριάς ότι το μεγάλο λιμάνι θα κατασκευαστεί τελικά, κάποιοι, οι οποίοι θα έπρεπε τώρα να απολογούνται στο Ναξιακό λαό, αδράνησαν σε απαράδεκτο βαθμό και έβαλαν στο συρτάρι την επισκευή του λιμανιού, η οποία θα έπρεπε κατεπειγόντως να έχει ολοκληρωθεί εδώ και πολλούς μήνες. Πολύς καιρός πέρασε από τη μεγάλη θεομηνία που κατέστρεψε το λιμάνι και οι σπηλαιώσεις στην προβλήτα καλά κρατούν ακόμη. Τρέμουν πλοίαρχοι και επιβάτες κάθε φορά που επιβιβάζονται ή αποβιβάζονται στα πλοία με παλιόκαιρο, γιατί δε θέλει και πολύ να υποχωρήσει κανένα τμήμα της προβλήτας που είναι επικίνδυνα κούφια. Όσο για τα μπλόκια, θα μείνουν εκεί κάμποσο καιρό ως μνημείο επιπολαιότητας και αλαζανείας.
Λανθασμένος Σχεδιασμός και Χωροθέτηση: η συνταγή αποτυχίας των έργων στη Νάξο
Πολλές επιλογές χωροθέτησης έργων τα τελευταία χρόνια στη Νάξο ήταν εσφαλμένες. Κι αυτή δεν είναι προσωπική άποψη, είναι η διαπίστωση των περισσότερων σκεπτόμενων Ναξίων, είναι κάτι που διαπιστώνεται καθημερινά. Αποσπασματικός σχεδιασμός χωρίς συνολική ιεράρχηση των πραγματικών αναγκών και χωρίς πρόβλεψη για το μέλλον.
Υπάρχουν έργα που χωροθετήθηκαν σωστά, γι αυτό έχουν κριθεί πετυχημένα: Φράγμα Φανερωμένης, λιμνοδεξαμενή Αμμίτη, Βιολογικός Νάξου, Δημαρχείο (το τελευταίο ίσως αντιμετωπίσει σύντομα στενότητα χώρου) κ.α.
Υπάρχουν όμως και έργα που τίθενται εν αμφιβόλω λόγω της θέσης τους:
Α) Καταφέραμε τα τελευταία χρόνια να φορτώσουμε το κέντρο της πόλης της Νάξου με μια σειρά υποδομών και υπηρεσιών: Λύκειο, Δημοτικά, Νηπιαγωγεία, Γήπεδο ποδοσφαίρου, Κλειστό γήπεδο, νοσοκομείο (Το 3ο Δημοτικό θα βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το νοσοκομείο, όπως και το λύκειο και τα νηπιαγωγεία). Εύστοχος ο παραλληλισμός της περιοχής με το σχολικό συγκρότημα «Γκράβα» Γαλατσίου. Χωρίς καμιά πρόνοια για πράσινο, χώρους στάθμευσης, ευρύχωρους δρόμους. Σε λίγα χρόνια η περιοχή αυτή με μαθηματική ακρίβεια θα είναι απροσπέλαστη. Το μόνο που απομένει - και φαίνεται ότι θα είναι αναπόφευκτο - είναι να φυτευτούν οι φωτεινοί σηματοδότες στις δύο διασταυρώσεις.
Β) Αεροδρόμιο Νάξου: Ο σημερινός αεροδιάδρομος αποδείχθηκε ανεπαρκής, χωρίς περιθώρια επέκτασής του. Μελετώνται διάφορα σενάρια, με επικρατέστερο την αλλαγή θέσης.
Γ) ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ: Ακόμη τελεί υπό διαπραγμάτευση η οριστική θέση.
Δ) Νεκροταφείο Χώρας Νάξου: Το έργο έχει ολοκληρωθεί χωρίς προοπτική λειτουργίας.
Ε) Δημοτικά Σφαγεία Νάξου: Λειτουργούν δίπλα στη χωματερή Νάξου.
ΣΤ) Δημαρχείο Νάξου: «Ήδη η δημοτική αρχή αντιμετωπίζει πρόβλημα χώρου» (Δήλωση κ. Κόκκοτα στην Κυκλαδική της 21/3/07).
Όσον αφορά την άποψη ότι πάντα κάποιοι θα αντιδρούν σε κάθε έργο, δεν προκύπτει από πουθενά αυτό. Τόσα και τόσα έργα ολοκληρώθηκαν χωρίς προβλήματα. Αντιδράσεις συνήθως υπάρχουν όταν βλάπτεται το περιβάλλον (βλέπε Λύκειο), ή το συμφέρον της πλειοψηφίας ή μιας μεγάλης μειοψηφίας (βλέπε ΧΥΤΑ).
Μεγάλο λιμάνι ναι… αλλά αλλού
Αν το νέο λιμάνι της Νάξου γινόταν με την ίδια λογική των προαναφερθέντων έργων -έτσι ακριβώς σχεδιαζόταν να γίνει- φαντάζεται κανείς τι θα συνέβαινε σε λίγα μόλις χρόνια; Θα ψάχναμε πάλι εναλλακτικό χώρο και χρήματα για νέο λιμάνι.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ 33 ΚΑΙ ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ
Αν θέλουμε να τα φορτώνουμε όλα μέσα στη Χώρα, τότε θα πρέπει να μελετάμε εξαρχής και τις συνέπειες: Πώς θα διοχετεύονταν τα αυτοκίνητα από και προς το λιμάνι της Χώρας; Πώς το μεγάλωμα του λιμανιού θα αποτελούσε λύση, αφού η ταλαιπωρία θα συνέχιζε να υπάρχει στους δρόμους πρόσβασης; Μήπως η λύση ήταν λειψή; Γιατί όλοι οι ταξιδιώτες και τα φορτία θα έπρεπε να διέρχονται μέσα από τις ήδη επιβαρημένες γειτονιές της Χώρας; Πώς θα έδενε κρουαζιερόπλοιο - που ήταν και το πιο πειστικό επιχείρημα για υποστήριξη του έργου από τους εμπλεκόμενους στον τουρισμό - αφού σύμφωνα με το τελευταίο σχέδιο είχε αφαιρεθεί η προβλήτα πλαγιοπρυνοδέτησης;
Γιατί λοιπόν να μην επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας στην επισκευή και τον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου λιμανιού και να μελετήσουμε σοβαρά την ιδέα για δημιουργία νέου λιμανιού σε άλλη θέση; Έχει προταθεί η περιοχή Φανερωμένη Ακρωτηριού. Στην περιοχή αυτή, στην οποία δε φαίνεται να υπάρχει καμιά άλλη προοπτική ανάπτυξης, θα μπορούσε να γίνει ένα μεγάλο λιμάνι, πραγματικά ασφαλές, το οποίο θα άλλαζε τη φυσιογνωμία ολόκληρου του νησιού. Μπορεί να αντιληφθεί κανείς τις ευεργετικές συνέπειες για την ορεινή Νάξο, λόγω της εγγύτητας με το λιμάνι. Νέες υποδομές θα δημιουργηθούν, νέοι δρόμοι πρόσβασης θα χαραχτούν, μια τεράστια περιοχή θα πάρει αξία. Κάποιοι όμως αποφεύγουν επιμελώς να ξεκινήσουν μια σοβαρή συζήτηση για ένα τέτοιο πραγματικά αναπτυξιακό έργο. Τρομάζουν με την ιδέα, γιατί, ας μην κρυβόμαστε, τα συμφέροντα και οι τουριστικές υποδομές είναι συγκεντρωμένες στη Χώρα και τις παρακείμενες παραλίες. Κάποιοι άλλοι όμως, πιο προνοητικοί είχαν ήδη αρχίσει να σκέφτονται για νέο λιμάνι, ανεξάρτητα από το αν προχωρούσε το έργο στο υφιστάμενο λιμάνι ή όχι. Ίσως αναγκαστούμε σύντομα από την Ευρωπαϊκή Ένωση να δημιουργήσουμε ένα πραγματικά λειτουργικό και ασφαλές λιμάνι μακριά από την πόλη της Νάξου, το οποίο να εξυπηρετεί πραγματικά τις ανάγκες ολόκληρου του νησιού.
Όσον αφορά την επισκευή του λιμανιού, επαναλαμβάνουμε ότι κακώς συνδέθηκε με το σχεδιαζόμενο έργο του μεγάλου λιμανιού. Η επισκευή του παλιού ήταν και είναι αναγκαία και κακώς δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη.
Κων/νος Γ. Κλουβάτος
Η ιστορία όμως λένε ότι επαναλαμβάνεται. Τότε ήταν 300 στις Θερμοπύλες, τώρα ήταν 33 εδώ στη Νάξο. Πολύ λίγοι για να αντιμετωπίσουν τις ορδές των συμπολιτών τους, πολλοί από τους οποίους άκριτα και αβασάνιστα διαμόρφωσαν άποψη ή ενστερνίστηκαν έτοιμη την «αλάθητη» άποψη των τοπικών αρχόντων για το τι είναι καλό για τη Νάξο και την ποιότητα της ζωής μας. Για το τι είναι λογικό και τι υπερβολικό. Και αντιστάθηκαν με μοναδικό όπλο τους το δικαίωμα προσφυγής στα δικαστήρια, φτάνοντας ως το Συμβούλιο της Επικρατείας. Θυσίασαν χρήματα, χρόνο και ψυχικές δυνάμεις και κοινωνικές σχέσεις ακόμη για να διατρανώσουν την αντίθεσή τους για το λιμάνι, αυτό που πίστευαν ότι ήταν λάθος να γίνει σε τέτοιο μέγεθος γιατί θα ζημιώσει ανεπιστρεπτί το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής μας. Η άποψή τους και η ορθότητα των ενεργειών τους θα κριθεί από την ιστορία, όμως σε πρώτη φάση θα πρέπει να νιώθουν δικαιωμένοι, αφού το Συμβούλιο της Επικρατείας συναισθάνθηκε την αγωνία και ευαισθησία αυτών των λίγων και αγνόησε τις κραυγές των χιλιάδων.
Προς τους 33 (ή τους 30) ή τους πολύ περισσότερους
Χωρίς να σημαίνει ότι συμφωνώ απόλυτα ή μερικώς με τον αγώνα σας, οφείλω να εκφράσω το θαυμασμό μου και τη συμπαράστασή μου για τις δύσκολες στιγμές που βιώνετε τελευταία - εννοώ την άδικη κατακραυγή και την προσπάθεια περιθωριοποίησής σας από μερίδα συμπολιτών μας.
Μπράβο σας! Είχατε το θάρρος της γνώμης σας, ενεργήσατε ανιδιοτελώς, υποστηρίξατε την άποψή σας με σθένος μέχρι τέλους κι αντέξατε στις ισχυρότατες πιέσεις που δεχθήκατε. Αν μη τι άλλο, ο αγώνας σας θα αποτελέσει χρήσιμο παράδειγμα για κάθε δημοκρατικό πολίτη της Νάξου, για τη νέα γενιά του νησιού μας, θα μας αφυπνίσει από την απάθειά μας και θα εξασφαλίσει την ελπίδα ότι στο εξής όσοι σχεδιάζουν το δικό μας μέλλον θα επιδεικνύουν μεγαλύτερη ευαισθησία. Το τελευταίο θα είναι μάλιστα η μεγαλύτερη δικαίωση του αγώνα σας και παρακαταθήκη για το μέλλον.
Ευθύνες για το πάγωμα της επισκευής του λιμανιού
Εξαιτίας της αδικαιολόγητης σιγουριάς ότι το μεγάλο λιμάνι θα κατασκευαστεί τελικά, κάποιοι, οι οποίοι θα έπρεπε τώρα να απολογούνται στο Ναξιακό λαό, αδράνησαν σε απαράδεκτο βαθμό και έβαλαν στο συρτάρι την επισκευή του λιμανιού, η οποία θα έπρεπε κατεπειγόντως να έχει ολοκληρωθεί εδώ και πολλούς μήνες. Πολύς καιρός πέρασε από τη μεγάλη θεομηνία που κατέστρεψε το λιμάνι και οι σπηλαιώσεις στην προβλήτα καλά κρατούν ακόμη. Τρέμουν πλοίαρχοι και επιβάτες κάθε φορά που επιβιβάζονται ή αποβιβάζονται στα πλοία με παλιόκαιρο, γιατί δε θέλει και πολύ να υποχωρήσει κανένα τμήμα της προβλήτας που είναι επικίνδυνα κούφια. Όσο για τα μπλόκια, θα μείνουν εκεί κάμποσο καιρό ως μνημείο επιπολαιότητας και αλαζανείας.
Λανθασμένος Σχεδιασμός και Χωροθέτηση: η συνταγή αποτυχίας των έργων στη Νάξο
Πολλές επιλογές χωροθέτησης έργων τα τελευταία χρόνια στη Νάξο ήταν εσφαλμένες. Κι αυτή δεν είναι προσωπική άποψη, είναι η διαπίστωση των περισσότερων σκεπτόμενων Ναξίων, είναι κάτι που διαπιστώνεται καθημερινά. Αποσπασματικός σχεδιασμός χωρίς συνολική ιεράρχηση των πραγματικών αναγκών και χωρίς πρόβλεψη για το μέλλον.
Υπάρχουν έργα που χωροθετήθηκαν σωστά, γι αυτό έχουν κριθεί πετυχημένα: Φράγμα Φανερωμένης, λιμνοδεξαμενή Αμμίτη, Βιολογικός Νάξου, Δημαρχείο (το τελευταίο ίσως αντιμετωπίσει σύντομα στενότητα χώρου) κ.α.
Υπάρχουν όμως και έργα που τίθενται εν αμφιβόλω λόγω της θέσης τους:
Α) Καταφέραμε τα τελευταία χρόνια να φορτώσουμε το κέντρο της πόλης της Νάξου με μια σειρά υποδομών και υπηρεσιών: Λύκειο, Δημοτικά, Νηπιαγωγεία, Γήπεδο ποδοσφαίρου, Κλειστό γήπεδο, νοσοκομείο (Το 3ο Δημοτικό θα βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το νοσοκομείο, όπως και το λύκειο και τα νηπιαγωγεία). Εύστοχος ο παραλληλισμός της περιοχής με το σχολικό συγκρότημα «Γκράβα» Γαλατσίου. Χωρίς καμιά πρόνοια για πράσινο, χώρους στάθμευσης, ευρύχωρους δρόμους. Σε λίγα χρόνια η περιοχή αυτή με μαθηματική ακρίβεια θα είναι απροσπέλαστη. Το μόνο που απομένει - και φαίνεται ότι θα είναι αναπόφευκτο - είναι να φυτευτούν οι φωτεινοί σηματοδότες στις δύο διασταυρώσεις.
Β) Αεροδρόμιο Νάξου: Ο σημερινός αεροδιάδρομος αποδείχθηκε ανεπαρκής, χωρίς περιθώρια επέκτασής του. Μελετώνται διάφορα σενάρια, με επικρατέστερο την αλλαγή θέσης.
Γ) ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ: Ακόμη τελεί υπό διαπραγμάτευση η οριστική θέση.
Δ) Νεκροταφείο Χώρας Νάξου: Το έργο έχει ολοκληρωθεί χωρίς προοπτική λειτουργίας.
Ε) Δημοτικά Σφαγεία Νάξου: Λειτουργούν δίπλα στη χωματερή Νάξου.
ΣΤ) Δημαρχείο Νάξου: «Ήδη η δημοτική αρχή αντιμετωπίζει πρόβλημα χώρου» (Δήλωση κ. Κόκκοτα στην Κυκλαδική της 21/3/07).
Όσον αφορά την άποψη ότι πάντα κάποιοι θα αντιδρούν σε κάθε έργο, δεν προκύπτει από πουθενά αυτό. Τόσα και τόσα έργα ολοκληρώθηκαν χωρίς προβλήματα. Αντιδράσεις συνήθως υπάρχουν όταν βλάπτεται το περιβάλλον (βλέπε Λύκειο), ή το συμφέρον της πλειοψηφίας ή μιας μεγάλης μειοψηφίας (βλέπε ΧΥΤΑ).
Μεγάλο λιμάνι ναι… αλλά αλλού
Αν το νέο λιμάνι της Νάξου γινόταν με την ίδια λογική των προαναφερθέντων έργων -έτσι ακριβώς σχεδιαζόταν να γίνει- φαντάζεται κανείς τι θα συνέβαινε σε λίγα μόλις χρόνια; Θα ψάχναμε πάλι εναλλακτικό χώρο και χρήματα για νέο λιμάνι.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ 33 ΚΑΙ ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ
Αν θέλουμε να τα φορτώνουμε όλα μέσα στη Χώρα, τότε θα πρέπει να μελετάμε εξαρχής και τις συνέπειες: Πώς θα διοχετεύονταν τα αυτοκίνητα από και προς το λιμάνι της Χώρας; Πώς το μεγάλωμα του λιμανιού θα αποτελούσε λύση, αφού η ταλαιπωρία θα συνέχιζε να υπάρχει στους δρόμους πρόσβασης; Μήπως η λύση ήταν λειψή; Γιατί όλοι οι ταξιδιώτες και τα φορτία θα έπρεπε να διέρχονται μέσα από τις ήδη επιβαρημένες γειτονιές της Χώρας; Πώς θα έδενε κρουαζιερόπλοιο - που ήταν και το πιο πειστικό επιχείρημα για υποστήριξη του έργου από τους εμπλεκόμενους στον τουρισμό - αφού σύμφωνα με το τελευταίο σχέδιο είχε αφαιρεθεί η προβλήτα πλαγιοπρυνοδέτησης;
Γιατί λοιπόν να μην επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας στην επισκευή και τον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου λιμανιού και να μελετήσουμε σοβαρά την ιδέα για δημιουργία νέου λιμανιού σε άλλη θέση; Έχει προταθεί η περιοχή Φανερωμένη Ακρωτηριού. Στην περιοχή αυτή, στην οποία δε φαίνεται να υπάρχει καμιά άλλη προοπτική ανάπτυξης, θα μπορούσε να γίνει ένα μεγάλο λιμάνι, πραγματικά ασφαλές, το οποίο θα άλλαζε τη φυσιογνωμία ολόκληρου του νησιού. Μπορεί να αντιληφθεί κανείς τις ευεργετικές συνέπειες για την ορεινή Νάξο, λόγω της εγγύτητας με το λιμάνι. Νέες υποδομές θα δημιουργηθούν, νέοι δρόμοι πρόσβασης θα χαραχτούν, μια τεράστια περιοχή θα πάρει αξία. Κάποιοι όμως αποφεύγουν επιμελώς να ξεκινήσουν μια σοβαρή συζήτηση για ένα τέτοιο πραγματικά αναπτυξιακό έργο. Τρομάζουν με την ιδέα, γιατί, ας μην κρυβόμαστε, τα συμφέροντα και οι τουριστικές υποδομές είναι συγκεντρωμένες στη Χώρα και τις παρακείμενες παραλίες. Κάποιοι άλλοι όμως, πιο προνοητικοί είχαν ήδη αρχίσει να σκέφτονται για νέο λιμάνι, ανεξάρτητα από το αν προχωρούσε το έργο στο υφιστάμενο λιμάνι ή όχι. Ίσως αναγκαστούμε σύντομα από την Ευρωπαϊκή Ένωση να δημιουργήσουμε ένα πραγματικά λειτουργικό και ασφαλές λιμάνι μακριά από την πόλη της Νάξου, το οποίο να εξυπηρετεί πραγματικά τις ανάγκες ολόκληρου του νησιού.
Όσον αφορά την επισκευή του λιμανιού, επαναλαμβάνουμε ότι κακώς συνδέθηκε με το σχεδιαζόμενο έργο του μεγάλου λιμανιού. Η επισκευή του παλιού ήταν και είναι αναγκαία και κακώς δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη.
Κων/νος Γ. Κλουβάτος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου